نقد و بررسی مبانی هرمنوتیک فلسفی هانس گئورگ گادامر

مهدی سرلک

فلسفه غرب

کارشناسی ارشد

محمد حسن مختاری

ابوالفضل ساجدی

موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی

1390

موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی

هرمنوتیک فلسفی یکی از مهمترین رویکردهای هرمنوتیکی است که توسط مارتین هایدگر پایه ریزی و تبیین، و توسط گادامر تدوین و توسعه یافت، گادامر که شاگرد خصوصی هایدگر بود، در "حقیقت و روش" معروفترین اثرش در هرمنوتیک علاقه ای پرشور به اندیشه و فرهنگ یونان و حکمت عملی ارسطو و گرایشی قوی به سنت ایدئالیستی آلمان، را در هم آمیخت. وی، در "حقیقت و روش" تحلیل و نقدی وسیع و پر محتوا از اندیشه‌ی هرمنوتیک روشی را بسط داد. همت هرمنوتیک روشی، برای ارائه‌ی اصول و قواعد و روش‌شناسی تفسیر صیحیح متون صرف می‌شود. اما گادامر بنیان هرمنوتیکی خود را بر نفی روش و پدیدارشناسی فهم وجودی استوار می‌سازد و با اتکاء بر سنت تاریخی و اصل تاریخ اثر گذار مدل مفاهمه‌ی دیالکتیکی را ارائه می‌دهد. این نوشتار هرمنوتیک گادامر را در یک مجموعه‌ی نظام وار تبیین می‌کند و ارتباط بین مولفه‌های هرمنوتیکی وی را به تصویر می‌کشد و تاثیرپذیری گادامر از فلاسفه‌ی پیشین را ترسیم می‌کند تا بتوان اندیشه‌ی وی را در ترازوی ارزش داوری عالمانه و عادلانه قرار داد. و روشن خواهد شد که مبانی و مدعیات هرمنوتیکی وی دارای اشکلات متعددی از قبیل خود انتحاری و نسبیت می‌بادش. از این رو پس از توصیف و تحلیل این مبانی و اصول، به بررسی انتقادی آنها همت گماشته می‌شود.

1392/10/8

1424